Kościół pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
Wybudowany w 1494 r. na miejscu wcześniejszego, drewnianego kościoła pochodzącego z XII wieku. Reprezentuje styl późnogotycki z licznymi łukami, sklepieniem gwiaździstym i kolorowymi witrażami. W 1515 roku dobudowano kaplicę św. Anny tworząc nawę boczną. Kościół posiada jeszcze kaplicę Skrzydlewskich z roku 1934. W ołtarzu głównym znajduje się obraz Najświętszej Marii Panny z Dzieciątkiem Jezus oraz rzeźba Madonny z Dzieciątkiem.
Legenda głosi, że kościół wybudowano w 1432 roku, bezpośrednio po kościele kolegiackim w Szamotułach. Starsi mieszkańcy opowiadają, że ludzie ustawieni z Szamotuł do Kaźmierza podawali sobie cegły z rąk do rąk.
Dzieje Kościoła w Kaźmierzu
Historia Pięciu Braci Męczenników. Legenda przedstawia brutalny mord dokonany przez złoczyńców na 5 braciach zakonnikach w roku 1005. Prawdopodobnie, na pamiątkę tego wydarzenia w mury kościoła parafialnego wbudowano pięć kamieni.
Figura św. Jana Nepomucena z XVIII wieku
Zespół parkowo-pałacowy
Neogotycki pałac o cechach romantycznych wybudowany został w XIX wieku. Właścicielami w latach 70 XIX wieku byli niemieccy książęta von Sachsen-Coburg-Gotha. Park również pochodzi z drugiej połowy XIX wieku i został częściowo przekształcony po II wojnie światowej. Obecnie znajduje się tam staw o powierzchni ok. 0,12 ha oraz dwie wierzby obwodach 405 i 490 cm.
Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Bytyniu
Późnogotycki kościół pochodzi z 1534 roku i został wzniesiony na miejscu poprzedniego z XIII wieku. Budowla jednonawowa z późnego gotyku, patronem był św. Mikołaj. W 1608roku kościół poddano remontowi i poświęcono pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia NMP. Wewnątrz kościoła znajduje się obraz Matki Bożej słynący łaskami. Stylem reprezentuje wczesny barok, pochodzi z 1630 roku, a jego autor nie jest znany.
Historia Bytyńskiego Kościoła
Klasycystyczny dwór w Bytyniu
Wzniesiony około 1785 roku dla Felicjana Niegolewskiego przez Bernarda Linmerbera z Poznania. Zajmuje centralne miejsce w parku krajobrazowym o pow. 11,1 ha. Podczas II wojny światowej odnotowano jego czasy świetności. Zachowały się tutaj aleje grabowe i lipowe oraz dwa wielkokonarowe kasztanowce – pomniki przyrody.
Zespół folwarczny w Bytyniu
- gorzelnia (mur)
- wieża ciśnień
- obora
- dom zarządcy
Poczta napoleońska w Gaju Wielkim
Budynek dawnej poczty konnej z pierwszej połowy XIX wieku o cechach późnoklasycystycznych. Restaurowany w 1964 i 2001 roku. Stanowi element tzw. „szlaku napoleońskiego” (1806-1813).
Dworek w Gaju Wielkim
Powstał w XVIII wieku, reprezentuje styl barokowy. Odrestaurowany w 1961 roku.
Zespół pałacowo-dworski w Kiączynie
Na skarpie nad rzeką Samą zachował się dwór rodziny Łubieńskich z 1901 roku oraz przynależący do niego park o wielkości ok. 7,70 ha. Kiedyś reprezentacyjny budynek, obecnie wymaga gruntownego remontu, a otaczający go park jest zdziczały i w złym stanie.
Dwór w Komorowie
Przy jeziorze znajduje się park krajobrazowy, w którym w XIX wieku mieścił się pałac oraz obora. Na życzenie niemieckich książąt von Sachsen-Coburg-Gotha dokonano powiększenia budynku. Dwór zniszczony po 1945 roku, został odbudowany w latach 80’ i zatracił swoje charakterystyczne cechy. Aktualnie jest własnością prywatną, urządzoną na pensjonat z wykorzystaniem do imprez okolicznościowych i agroturystyki.
Sokolnik Wielkie
W centrum miejscowości mieści się przydrożny krzyż z 1846 roku.
Co jeszcze znajduje się w naszej Gminie:
- Dawny dworzec kolejowy
- Pomnik Jana Pawła II
- Pomnik Powstańców Wielkopolskich
- Pomnik pomordowanych w Lesie Bytyńskim
- Zabytkowe kamienice rynku wraz z figurą Matki Boskiej
- Pomnik poświęcony ofiarom zbrodni katyńskiej i katastrofy smoleńskiej
